Uroczystości z okazji 10-lecia IPN

Uroczystości  rozpoczęły się mszą św. odprawioną w intencji śp. Janusza Kurtyki i Janusza Krupskiego w kościele Wszystkich Świętych na Placu Grzybowskim. Ze strony obecnego ks. proboszcza padły m. in. słowa podziękowania za publikację IPNu poświęconą proboszczowi tego kościoła z czasów II Wojny Światowej ks. prałatowi Marcelemu Godlewskiemu pt. „Proboszcz Getta”.

Wystąpienie przewodniczącej Kolegium IPN Pani Barbary Fedyszak-Radziejowskiej

Wypowiedź Pani Zuzanny Kurtyki

Odsłonięta została tablica pamiątkowa poświęcona śp. Januszowi Kurtyce ufundowana ze składek pracowników. Odsłonięcia dokonała pani Zuzanna Kurtyka z synami i p.o. prezesa IPN Franciszek Gryciuk.

Warto podkreślić, że IPN powstał dzięki AWSowi, którego przywódcą był Marian Krzaklewski. Wówczas obalono veto Aleksandra Kwaśniewskiego. Klęska idei IPNu była blisko.

Media jak widać były - zarówno przed siedzibą IPNu jak i później w Zamku Królewskim. Lecz spośród głównych  programów informacyjnych relacja znalazła się tylko w Wiadomościach TVP1.

W imieniu prezydenta Komorowskiego odznaczenia wręczał Jacek Michałowski

Krótki wykład wygłosił prof. Paweł Śpiewak. Choć zadeklarował się jako zwolennik lustracji ocena sytuacji IPNu była raczej negatywna. IPN traci według sondaży cytowanych przez prof. Śpiewaka w opinii społecznej, spada też jego prestiż. Jako początek tej sytuacji wskazał m. in. krytykę postawy IPNu w sprawie Jedwabnego sformułowaną przez Antoniego Macierewicza i kwestię tzw. "Listy Wildsteina" którą określił jako "dziką lustrację". Jeśli chodzi o obecne ataki na IPN to omówił je raczej ogólnie podając, że spadek prestiżu Instytutu rozpoczął się od publikacji książki Sławomira Cenckiewicza i Piotra Gontarczyka o Lechu Wałęsie. I choć prof. Śpiewak podkreślał, że książka broni się naukowo, to jednak żadne nazwisko z osób atakujących IPN nie padło. Czarnymi ludami wymienionymi z imienia i nazwiska pozostali tylko Macierewicz, Wildstein i Mularczyk.

Na wykład prof. Śpiewaka zareagowała Pani Barbara Fedyszak-Radziejowska – przewodnicząca Kolegium IPN. Głos zabrali również m. in. p.o. prezesa IPN Franciszek Gryciuk, pof. Jerzy Eisler, Marian Krzaklewski, Kornel Morawiecki.

Bonus. Wypowiedź Barbary Fedyszak-Radziejowskiej (niestety jakość nie jest zadowalająca, ale ze względu na wagę wypowiedzi zamieszczam jako materiał dodatkowy).

Odbył się też bardzo ciekawy panel dyskusyjny w którym wzięli udział przedstawiciele analogicznych instytucji z Węgier, Bułgarii, Rumunii, Niemiec, Czech, Słowacji. Panel prowadził prof. Antoni Dudek. Okazuje się, że problemy mają w zasadzie wszystkie te instytucje. Nawet stawiane Polsce za wzór w Czechy czy Niemcy! Na Węgrzech naukowo pracuje tylko siedem osób (to może tłumaczyć niektóre problemy Węgrów...). W Rumunii przez pewien czas rumuński instytut został uznany za niezgodny z konstytucją i wręcz zdelegalizowany.

Polski IPN na tle tych krajów wypada naprawdę dobrze. W niektórych z tych krajów nie ma w ogóle ustawy lustracyjnej. Jak widać kłopoty wbrew temu jak chcieliby przedstawiciele obecnej władzy nie biorą się z sympatii politycznych pracowników naukowych tych instytucji, czy politycznych układów powołujących władze IPN. Są one immanentną cechą problemu pozostałości po tajnych służbach totalitarnych systemów komunistycznych – a mianowicie chodzi o tajne służby komunistyczne, ich funkcjonariuszy i agenturę, oraz o polityczne usadowienie jednej i drugiej we współczesnych państwach postkomunistycznych...

Panel był rejestrowany. Mam nadzieję, że będzie dostępny.