Poszukiwanie ofiar komunistycznego terroru na cmentarzu na Służewie

Na cmentarzu parafii św. Katarzyny przy ul. Wałbrzyskiej na warszawskim Służewie trwają rozpoczęte kilka dni temu prace poszukiwawczo-archeologiczne prowadzone pod kierownictwem dr. hab. Krzysztofa Szwagrzyka. Wykonuje je zespół składający się ze specjalistów Samodzielnego Wydziału Poszukiwań IPN, medyków i antropologów Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu oraz zaproszonych do współpracy naukowców. Specjalistom pomagają wolontariusze. Na służewskim cmentarzu, największym - poza kwaterą „Ł” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach oraz Cmentarzem Bródnowskim - polu grzebalnym ofiar komunizmu w Polsce spoczywają szczątki od kilkuset do nawet tysiąca osób, które zostały tu wrzucone do dołów w latach 40-tych. Jak wyjaśnił dr hab. Krzysztof Szwagrzyk: “Chcemy poprzez nasze prace realizowane w ramach Instytutu Pamięci Narodowej doprowadzić do sytuacji, że potwierdzimy, że obszar który w tej chwili badamy, to dawne pole więziennych pochówków, zakreślić jego kształt, wielkość i wydobyć wszystkie szczątki, które są możliwe do podjęcia”. Archeologom nie sprzyjała pogoda, przez pierwsze dwa dni padał deszcz, dużym utrudnieniem jest szczupłość miejsca do pracy, działania prowadzone są w alejkach i miejscach wolnych od pomników, najszersze miejsce, w którym można prowadzić czynności archeologiczne ma nie więcej niż 1,5 metra, najczęściej jest to ok. 70 cm. Jak wyjawił dr Krzysztof Szwagrzyk, dotychczas odnaleziono szczątki dziesięciu ludzi, w tym dwóch w całości. Ze wszystkich odnalezionych szczątków pobierany jest materiał genetyczny, który posłuży do dalszej identyfikacji. Prace na Służewie będą trwały 2-3 tygodnie, po ich zakończeniu nastąpi uroczystość modlitewna o charakterze państwowym przy szczątkach złożonych w drewnianych trumienkach, a potem odprowadzenie na miejsce tymczasowego spoczynku. Podobne uroczystości kończące prace poszukiwawczo-archeologiczne ofiar stalinowskiego terroru odbywały się już wcześniej m.in. na “Łączce” na Cmentarzu Powązkowskim. Przechodniu! Odkryj głowę! Wstrzymaj krok na chwilę! Tu każda grudka ziemi krwią męczeńską broczy, Tu jest Służewiec, to są polskie Termopile, Tu leżą ci, co chcieli bój do końca stoczyć. Nie odprowadzał nas tutaj kondukt pogrzebowy, Nikt nie miał honorowej salwy ani wieńca. W mokotowskim więzieniu krótki strzał w tył głowy, A potem mały kucyk wiózł nas do Służewca.* *Napis na tabliczce osadzonej na drewnianym krzyżu w rogu cmentarza tuż przy murze w pobliżu miejsca prawdopodobnego pochówku ofiar (fragment wiersza oficera AK Tadeusza Porayskiego, więźnia Mokotowa).
Relacja: Margotte
Więcej zdjęć: https://www.flickr.com/photos/55306383@N03/sets/7…